E-Ticarette Göz Ardı Edilen Gerçek: İade Süreçlerinin Yüksek Maliyeti
Günümüzün dijitalleşen dünyasında, tek bir tıkla alışveriş yapmanın konforu, beraberinde ‘tek tıkla iade’ kolaylığını getirdi. Ancak bu rahatlığın ardında, hem işletmeler hem de gezegenimiz için ciddi bir lojistik ve maliyet yükü yatıyor. Gazetekonu.com.tr olarak, hızla büyüyen ve giderek daha fazla önem kazanan iade ekonomisinin perde arkasını aralıyoruz.
Üretim Maliyetini Aşabilen İade Süreçleri
Yaşar Üniversitesi Lojistik Yönetimi Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Melisa Özbiltekin Pala, online alışverişin yaygınlaşmasıyla birlikte ortaya çıkan ‘tersine lojistik’ olgusunun, işletmeler üzerindeki baskısını detaylandırdı. Pala, özellikle giyim gibi sektörlerde yaşanan yüksek iade oranlarının, ürünlerin geri gönderilmesi, incelenmesi, yeniden paketlenmesi ve stoklara alınması gibi süreçlerin, pek çok durumda ürünün ilk üretim maliyetinden daha yüksek bir operasyonel yük oluşturduğuna dikkat çekti. Bu durumun, bazı firmaları iade edilen ürünleri yeniden satışa sunmak yerine imha etme yoluna itebildiğini belirtti.
Tek Bir İadenin Karmaşık Yolculuğu
Bir ürünün tüketici elinden çıkıp tekrar şirketin deposuna dönmesi, basit bir işlem gibi görünse de aslında oldukça katmanlı bir süreci kapsıyor. Dr. Pala’ya göre bu süreç; ürünün adresinden alınması, taşıma ağlarıyla merkezlere ulaştırılması, kalite kontrollerinden geçirilmesi, gerekirse yeniden paketlenmesi ve tekrar stoklara entegre edilmesi gibi birçok adımı içeriyor. Özellikle ölçek ekonomisi sayesinde üretim maliyetlerinin düştüğü durumlarda, tekil bir iade işleminin bu adımları tamamlamasının maliyeti, üretim maliyetini rahatlıkla aşabiliyor.
Görünmeyen Çevresel Yük: İadelerin Karbon Ayak İzi
Tüketicilerin en sık karşılaştığı iade nedenlerinden biri olan ‘beden uyuşmazlığı’, kontrolsüz yönetildiğinde önemli çevresel sorunlara yol açıyor. Dr. Pala, tüketicinin ‘uymazsa geri gönderirim’ rahatlığının ardında yatan ve gözden kaçan karbon ayak izine vurgu yaptı. Bir ürünün kargo ile toplanması, ayrıştırılması, kontrol edilmesi, yeniden paketlenmesi ve sevkiyata hazırlanması gibi her aşama, enerji tüketimi ve dolayısıyla karbon salınımına neden oluyor. Özellikle moda perakendeciliğinde, bir ürünün iade süreci boyunca saldığı karbon miktarı, ilk sevkiyat sırasındaki emisyonları aşabiliyor. Bu durum, sektörde ciddi bir ekolojik yük oluşturuyor ve iade ekonomisinin sürdürülebilirlik açısından yeniden değerlendirilmesi gerektiğini gösteriyor.
Çözüm: Stratejik İyileştirme ve Tersine Lojistik Yönetimi
Dr. Melisa Özbiltekin Pala, bu zorlukların üstesinden gelmenin yolunun stratejik iyileştirmelerden geçtiğini vurguluyor. Etkin bir tersine lojistik yönetimi ile taşıma planlamasının optimize edilmesi, enerji verimliliğinin artırılması ve geri dönüşüm altyapısının güçlendirilmesi sayesinde risklerin minimize edilebileceğini belirtti. Doğru yönetilen tersine lojistik süreçlerinin, hem operasyonel verimliliği artırdığını hem de sürdürülebilirlik hedefleriyle uyum sağladığını sözlerine ekledi. Gazetekonu.com.tr olarak, bu önemli konunun takipçisi olmaya devam edeceğiz.
